محتوا
بزرگترین و بی سابقه ترین راهپیمایی یزد در عاشورای سال57/ ماجرای بایین کشیدن مجسمه رضا شاه توسط حکومت
20اردیبهشت ماه سال 1357 همزمان با چهلمین روز شهدای یزد در قم توسط علماء،عزای عمومی اعلام شد و قم سراسراعتراض شد.
در مهرماه 57 همزمان با آغاز سال تحصیلی فرهنگیان که نقش بسزایی در یزد عهده دار بودند به پیشنهاد آیت الله سید علی خامنه ای درایرانشهر به آیت الله صدوقی،دست به اعتصاب زده و آغازگر این رویداد مهم نیزفرهنگیان شهرستان تفت بودند.
این اعتصاب با 22 بیانیه همراه شد که فرهنگیان در یکی از این بیانیه ها، آزادی حجت الاسلام راشد از تبعید و بازگشت به یزد را خواستار شده وسرانجام با تحقق این خواسته، اعتصاب به پایان رسید.
روز عاشورای سال 57 امام خمینی(ره) در سخنرانی اول ماه محرم در نوفللوشاتو، با اشاره به فلسفه قیام امامحسین(ع) و مسئولیت مردم ایران در این مقطع فرمودند: «همانطوری که سیدالشهدا، به تکلیف شرعی الهی میخواست عمل بکند، غلبه [هم] میکرد تکلیف شرعیش را عمل کرده [بود]، مغلوب هم میشد تکلیف شرعیش را عمل کرده [بود]؛ قضیه، تکلیف است. قضیه این است که مقابل یک نفری که دارد همه حیثیات اسلام و مسلمین را میبرد بر همه مردم لازم است که این را به او بگوید که بیا پایین از این مسند، همه مکلف هستند.
در پی این پیام، بزرگترین و بی سابقه ترین راهپیمایی یزد باحضور 20هزار نفر یعنی یک پنجم جمعیت شهر برپا شد و در این راهپمایی مردم به تاسی از شهید صدوقی از مسجد مصلی به طرف میدان شاه (سید مصطفی خمینی) حرکت و از آنجا با توجه به وجود کلانتری در میدان شاه(ساختمان پزشکان کنونی گوشه میدان) بدون کوچکترین واهمه ای وارد بلوار امامزاده و سپس چهارراه سده(فرهنگیان) که درآنجا آقای مناقب سخنرانی می کند.
پس از سخنرانی جمعیت به طرف میدان پهلوی (شهید بهشتی) سرازیرشده که در آنجا عده ای از جوانان با انداختن یک سیم بکسل به گردن مجسمه شاه در میدان پهلوی، مجسمه را با یک اتومبیل پیکان به پایین می کشند.
مردمی که از میدان پهلوی به طرف چهارراه امیرچقماق(شهدا) حرکت کرده بودند پس از تجمع در چهارراه امیر چقماق نماز ظهر عاشورا به امامت شهید صدوقی اقامه می کنند.
رژیم که از شهید صدوقی به شدت حساب می برد پس ازسقوط مجسمه محمدرضا شاه، از بیم به زیر کشیدن مجسمه رضا شاه در میدان شاه و احتمال درگیری بین مردم و ماموران کلانتری و سقوط کلانتری، شبانه مجسمه پهلوی اول را به زیر کشیده آن را به زیرزمین شهربانی انتقال می دهد.
جواد بهبودزاده